Magna Carta Libertatum

Magna Carta Libertatum, (Büyük Özgürlükler Sözleşmesi) 19 Haziran 1215 yılında imzalanmış bir İngiliz belgesidir.

Kralın bazı yetkilerinden feragat etmesini, (vazgeçmesi) kanunlara uygun davranmasını ve hukukun kralın arzu ve isteklerinden daha üstün olduğunu kabul etmesini zorunlu kılmıştır.

MagnaCarta, kralın sonsuz olan yetkilerini din adamları ve halk adına sınırlamıştır.

Magna Carta'ya göre;

1- Hiçbir hür insan, (feodal bey) yürürlükteki yasalara başvurmaksızun tutuklanamaz, hapis edilemez, mülkü elinden alınamaz, yasadışı sayılamaz, sürülemez ya da herhangi bir şekilde yok edilemez.

2- Adalet satılamaz, geciktirilemez, hiçbir hür yurttaş ondan mahrum bırakılamaz.

3- Yasalar dışında hiçbir vergi yüksek rütbeli kilise adamları ile feodal beylerden oluşan bir kurula danışılmadan, haciz yoluyla ya da zorla toplanamaz.

Böylece ferman İngiltere feodalitesinin krallık karşısında güçlenmesine neden olmuştur.

Magna Carta, vatandaşların hakları ve özgürlükleri açısından çok önemli kurallar getirmiş olup, hukukun üstünlüğü ilkesinin bir çok ülkede yerleşmesine neden olmuştur.(1)

* * *

Günümüzden 810 yıl önce yayınlanan MagnaCartaLibertatum'a (Büyük Özgürlük Sözleşmesi) göre;

- Hiçbir hür insan, ülke kanunlarına göre yargılanmadan hüküm verilmez, tutuklanamaz ve hapis edilemez.

- Mal ve mülkü elinden alınamaz.

- Kanun dışı ilan edilemez.

- Sürgün edilemez.

- Ne şekilde olursa olsun zarara uğratılamaz.

- Adalet, satılamaz.

- Adalet, geciktirilemez.

- Hiçbir hür yurttaş, adaletten yoksun bırakılamaz.

- Yasa dışı hiçbir vergi haciz yoluyla ya da zorla toplanamaz.

Orta Çağ İngiltere'sinde uygulanan bu hukuk kuralları, günümüzde dünya ülkelerinde ve ülkemizde uygulanıyor mu?

Takdir, okuyucuların.

Adalet, mülkün (devletin) temelidir.

Kaynak:

(1) - istanbulbarosu.org.tr

A. Metin Uracin Avukat- İstanbul Barosu Dış İlişkiler Merkezi Başkanı